Elk jaar reikt Infopunt Publieke Ruimte een onderscheiding uit aan de ‘beste’ openbare ruimte van Vlaanderen en Brussel. De Prijs Publieke Ruimte is een erkenning voor goed opdrachtgeverschap en voor een kwaliteitsvol ontwerp en vakkundige uitvoering van het project.
Van parking tot ontmoetingsplek
Het gebied Sint-Andries en Zuid is een van de deelgebieden van het masterplan Scheldekaaien. Het masterplan legde de krijtlijnen vast voor de heraanleg van de Scheldekaaien, vanaf het Eilandje in het noorden tot Blue Gate Antwerp in het zuiden van de stad. Het probeert twee schijnbaar tegengestelde agenda’s te verzoenen. Aan de ene kant wil het over een lengte van zeven kilometer een Stad aan de Stroom realiseren, met een nieuwe openbare ruimte die de band tussen rivier en stad in ere herstelt. Aan de andere kant moet het Sigmaplan worden uitgevoerd om de stad te beschermen tegen datzelfde water met een nieuwe, hogere en ononderbroken waterkering. De waterkering verdeelt het kaaigebied in een droge stadszijde en een overstroombare rivierzijde.
Juryvoorzitter Jan Vilain motiveert de keuze van de jury:
“De stad Antwerpen en De Vlaamse Waterweg hebben de noodzakelijke werken van het Sigmaplan om de stad te beschermen tegen overstromingen zijn aangegrepen om de stad opnieuw bij de Schelde te brengen. Vroeger waren de kaaien een parking waar mensen van buiten Antwerpen hun auto achterlieten om de stad in te trekken. Vandaag komen stadsbewoners naar hier om uit te waaien, de voeten in het water te steken, afscheid te nemen van een dierbare of van de zonsondergang te genieten. De Scheldekaaien zijn een bestemming op zich geworden waar voetgangers een openruimtegevoel krijgen dat zelden zo dicht bij een stadscentrum te vinden is. Tijdens de coronalockdown is overduidelijk gebleken dat steden nood hebben aan zulke plekken.”
Landschapsarchitectuur: PROAP
Architectuur: WIT Architecten
Technische uitwerking: Sweco
Gebiedsregisseur: AG VESPA
Partner: De Vlaamse Waterweg nv
Publieksprijs voor Herentals
Naast de onderscheiding van de jury kon het publiek online stemmen voor alle genomineerden. 2159 mensen lieten weten welke van de vijf projecten hun favoriet was. Herentals won overtuigend.
Schaliken is een strategisch gelegen binnengebied dat aansluit bij de Grote Markt van Herentals. De heraanleg komt tegemoet aan verschillende uitdagingen van de 21ste eeuw: ontharding, strategische verbindingen voor zacht verkeer, een duurzame waterhuishouding, een kindvriendelijke inrichting en een kwalitatieve invulling van tijdelijke ruimtes. Tegelijkertijd is de geschiedenis van de plek op een hedendaagse manier weer op de voorgrond gebracht.
“Herentals geeft met dit project een voorbeeld voor een succesvolle aanpak van ‘binnenkanten’. Bovendien is goed nagedacht over de functie en de inrichting van het gebied op langere termijn. De essentie van Schaliken – een doorgangsgebied voor voetgangers – is op een mooie manier in het nieuwe ontwerp behouden en beter leesbaar gemaakt”, weet Jan Vilain te vertellen.
Landschapsarchitectuur: LAMA
Architectuur: Brut
Technische uitwerking: Talboom
Opdrachtgever: Stad Herentals